ЭКЗЕМА Давоси

ЭКЗЕМА Давоси: Экзема – аллергик табиатли сурункали тери касаллигидир. Кўпинча экзема асаб ва эндокрин касалликларида, сурункали ин- фекцияли касалликларда (тонзиллит, гай- морит ва бошқалар), организмнинг бирон бир аллерген кучли таъсири остида бўли- шида, ошқозон-ичак тракти касалликлари- да ва бошқа ҳолатларда ривожланади. Экзе- ма экссудатив диатез билан оғриган бола- ларда кўпроқ учрайди.

Экзема билан оғриган кишиларда ва улар- нинг яқин қариндошларида кўпинча балиқ- нинг бир қанча турларига, тухумга, цитрус ва бошқа маҳсулотларга, уйдаги чангга, гул чанги ва ҳидига, кимёвий воситалар (кир ювиш кукуни, бўёқ ва бошқалар)га аллерги- яси бўлади.

Экземанинг себореяли, микробли ва касбий турлари мавжуд.

Ҳақиқий экзема кўп ҳолларда кафт ички томонида, юзда бўлади. Касаллик ўткир

вақтида тошмалар кўп бўлади. Яллиғланган пуфакчалар ёрилганидан сўнг, уларнинг ўрнида сероз суюқлик чиқарувчи нуқтали эрозия ҳосил бўлади. Касаллик кучли қи- чиш билан кечади. Кўпинча экзема икки- ламчи инфекчилар таъсирида зўриқади.

Себореяли экзема юз соҳасида, бошнинг сочли қисмида, кўкракда, кураклар ораси- даги учбурчакда тошиб, кўпинча ёғли се- бореяга эга кишиларда учрайди. Аввал сарғимтир пушти тугунлар пайдо бўлади, улар ёгли қипиқ билан қопланган бўлади. Кейинроқ тугунлардан яралар ҳосил бўлиб, улар ўзаро бирлашиб, катта ярани вужудга келтиришади.

Микробли экзема тошмаси аниқ чизиққа эга бўлиб чегараланган бўлади. Касаллан- ган жойда пластинкали қобиқ бўлиб, уни олиб ташланганда сирти нам катта яра ҳо- сил бўлади. Болдирда, кафт ич томонида, бош сочли қисмида бўлади.

Касбий экзема кимёвий, физик ва меха- ник таъсирловчилар туфайли юзага кела- ди. Кафт ич томонида, билакда, юз ва бўй- инда бўлади. Оддий экземадан фарқли ўла- роқ зўраймайди, тез битади.

Экзема исталган ёшда, исталган жойдаги терида (кўпинча қўл ва юзда) пайдо бўлади. Экзема билан касалланган жой ёрқин рангда қизаради, майда пуфакчалар ишиб чиқади, улар ёрилганида, ўрнида нам эрозия ҳосил бўлади, улар қуриганда эса қипиқли қобиқ пайдо бўлади. Касалланган жойлар ачиша- ди ва қичишади.

Экземани даволаш ва олдини олишда умумий тавсиялар:

• Экземада сут-ўсимлик маҳсулотлари- дан иборат парҳез қилинади, аччиқ, шўр, дудланган маҳсулотлар, тухум, цитрусли мевалар, алкоголь таъқиқланади.
• Сув муолажаларига берилманг.
• Маиший кимё, кир ювиш воситаларини ишлатманг.
• Экземанинг ўткир вақтида касалланган жойлар қуёш нури ва ёруғлигидан сақлаш ло- зим, уларни бинт билан боғлаб қўйиш лозим.
• Экземадан соғайган вақтда эса аксинча қуёшда тобланиш фойдали.
• Экзема билан оғриганлар учун тўйиб ухлаш тавсия этилади.
• Хом картошкани қирғичдан ўтказиб, ортиқча сувини сиқиб юборинг ва пахта- лик матога қўйиб, экзема билан касаллан- ган жойга боғлаб қўйинг. Кун давомида му- олажани бир неча марта қайтаринг, кечаси- га ҳам боғлаб ётинг. Муолажа вақтида хом картошка шарбатини ичиш ҳам яхши сама- ра беради.
• Экзема билан оғриган жойларга кунига бир неча марта картошка шарбатини пахта- га ботириб қўйиш яхши самара беради. Бу вақтда картошка шарбатининг ўзини ҳам ичиш керак.
• 1 ош қошиқ тоза қатрон 3 ош қоцшқ ба- лиқ мойи ва 1 ош қошиқ олма сиркаси билан аралаштирилади ва бир парча матога сур- тилиб, касалланган жойга қўйилади.
• Пишган саримсоқ эзилиб, бир хил миқ- дорда асал билан аралаштирилади, сўн- гра пахталик матога суртилиб, касалланган жойга қўйилади. Суртма малҳамни қўйиш- дан олдин ўша жойни бензин билан тоза- лаш тавсия этилади.
• Сабзи шарбати сиқиб олиниб, касаллан- ган терига кунига икки-уч марта суртилади.
• Янги узилган карам ва тухум оқидан бўтқа қилинади, бунинг учун карам май- да қирғичдан ўтказилади ва тухум оқи би- лан аралаштирилади. Экзема билан оғриган жойларга суртилиб, устидан боғлам қўйи- лади. Боғлам бир кунда 1-2 марта алмашти- рилади.
• Карам баргини 2 дақиқа олма сиркаси- га солиб қўйиш керак, кейин уни ғижим- лаб, экзема билан оғриган жойга қўйилади. Боғлам билан маҳкамлаб қўйилади. Экзе- ма, қичима ва бошқа тери касалликларида огриқ ва қичишдан халос қилади.
• Экземани даволаш учун 1 ош қошиқдан маккажўхори ёғини кунига икки маҳал – но-

нушта ва кечки таом вақтида 1 ой давомида қабул қилиш тавсия этилади. Уни 1 чой қо- шиқ олма сиркаси ва таъмига кўра асал қў- шилган 1 стакан илиқ сув билан ичиш ло- зим. Бу восита нафақат экземадан халос қи- лади, балки терини таранг ҳам қилади.